T«i th× kh«ng hay viÕt v× r»ng lµ t«i biÕt th× h¬i nhiÒu mµ hiÓu th× ch¼ng bao nhiªu . T«i vÉn cßn nhí mét lÇn lªn líp , thÇy Chi Phan ( lóc Êy chóng t«i ®ang häc líp 8 ) d¹y r»ng : khi viÕt v¨n , c¸c em “ tha “ cho thÇy mÊy tõ “ r»ng – th× - lµ - mµ “ ®Ó nãi râ ®ưîc ý . Cã lÏ tõ lóc Êy , t«i míi nhËp ®ưîc vµo hån th¬ ( b©y giê ngưêi ta vÉn gäi thÕ ! ) . Ch¶ thÕ mµ t«i vÉn cø viÕt r»ng :
ThÕ lµ em…ThÕ lµ t«i
ThÕ lµ cßn ®ưîc “ no x«i ch¸n chÌ”
ThÕ lµ §«ng còng sang HÌ
TiÕng Quyªn gäi Lùu ®á hoe gãc vưên
ThÕ lµ qua cuéc ®o¹n trưêng
R»ng d©u cßn l¸ cßn vư¬ng t¬ lßng
BiÕt cßn cã lóc cßn kh«ng
§¾ng cay th× “ vưìn “ cßn tr«ng ngät bïi
ThÕ lµ…em , thÕ lµ…T«i .
T«i xin nãi thªm vÒ côm tõ “ no x«i ch¸n chÌ “ dïng ë ®©y lµ ®ưîc hiÓu theo ý c©u ca dao :
NÕu mµ kh«ng sèng th× th«i
Sèng th× cã lóc no x«i ch¸n chÌ
C©u chuyÖn cã vÎ qu¸ riªng tư , ®äc thÊy buån , thÊy ch¸n . T«i còng thÊy vËy , cho nªn r»ng th× lµ mµ t«i kh«ng hay viÕt v× thÕ . ChuyÖn kÓ r»ng khi chóng t«i 20 , t«i ®äc ®ưîc c©u th¬ cña th»ng b¹n :
…Cã nh÷ng ®ªm tr¨ng s¸ng
Vµ nh÷ng chiÒu n¾ng vµng
TiÕng chim ca rÝu rÝt
Hay mµn sư¬ng mªnh mang
Bçng dËy lßng xao xuyÕn
¤i ®Ñp thay cuéc ®êi !
Vµ nhí sao ®«i m¾t
Em ta n¬i xa vêi…
Th¬ th»ng nµy nhiÒu “ vµ “ qu¸ ! Nhưng c¸i qu¸ kh«ng ë ch÷ “ vµ “ mµ lµ hån ë tuæi 20 cña nã ®Ñp qu¸ ! T«i th× vÉn hay mª c¸i ®Ñp , tõ ngµy Êy t«i ®· yªu th¬ nã råi . §©y lµ giäng th¬ tr÷ t×nh l·ng m¹n c¸ch m¹ng cña nhµ th¬ Hen rÝch Hai n¬ ®ưîc nhËp vµo hån tuæi trÎ chóng t«i tõ ngµy Êy . Ch¶ thÕ mµ sau ®ã t«i næi høng “ nh¹c sÜ “ viÕt lu«n mét ca khóc lÊy tùa ®Ò “ qu·ng 8 cña t×nh ca “ víi hîp ©m chñ ë cung mi thø . V× tÝnh t«i kh«ng hay viÕt , b¶n th¶o ngµy Êy ®· ph«i phai theo thêi gian mÊt råi , ch¾c lµ chØ cßn dư ©m trong lßng nh÷ng ngưêi b¹n ®ưîc nghe t«i xưíng ©m c¸ch ®©y kho¶ng 40 n¨m trưíc mµ th«i . Qua råi , qua l©u l¾m råi mét thêi trai trÎ . Kh«ng biÕt cã ph¶i như
…ThÕ ®Êy ! Cuéc ®êi kh¾c nghiÖt
BiÕt bao ®iÒu ph¶i tr¶ gi¸ thêi gian…
Kh«ng biÕt nh÷ng n¨m th¸ng chiÕn tranh buéc chóng t«i vµo cuéc cã lµm phai tµn chÊt l·ng m¹n , hån tr÷ t×nh lai l¸ng trong nh÷ng tµi hoa tuyÖt vêi cña c¸c b¹n t«i hay kh«ng . T«i chØ ®au ®¸u mét ®iÒu r»ng lµ chóng t«i mÊt m¸t qu¸ nhiÒu , c¶ trong chiÕn tranh gi÷ nưíc vµ trong cuéc chiÕn quyÒn lùc thêi gi¸p ranh gi÷a 2 thiªn niªn kû ta vinh h¹nh tr¶i qua . ChØ trong vßng chôc n¨m , t«i mÊt hai th»ng b¹n nhµ th¬ mµ t«i yªu quÝ nhÊt . T«i cø b¨n kho¨n tù hái như
…Rưîu ngon kh«ng cã b¹n hiÒn
Kh«ng mua , kh«ng ph¶i kh«ng tiÒn kh«ng mua
C©u th¬ nh÷ng ®¾n ®o muèn viÕt
ViÕt ®ưa ai , ai biÕt mµ ®ưa…
Bän t«i kh«ng viÕt kiÓu th¬ phong trµo mµ ch¾t läc tõ hån cña b¹n bÌ , anh linh cña c¸c bËc tiÒn nh©n vµ ®ưîc räi s¸ng b»ng vÇng hµo quang cña thÕ hÖ . §ín ®au cã , vinh quang cã vµ ®¾ng cay còng ®Çy ¾p dÉu nưíc m¾t ®· kh« c¹n tõ l©u l¾m råi . VËy mµ khi mÊt chóng nã , t«i mÊt phư¬ng hưíng , trưît dµi theo phong c¸ch cò cña cô Lý B¹ch : «m vß rîu ng¾m tr¨ng ®¸y nưíc lµm th¬ . H¹nh phóc biÕt bao khi cßn b¹n th¬ tri ©m , tri kû .
Håi Êy , kho¶ng cuèi n¨m 2000 , ®ưîc lêi mêi , b¹n bÌ chóng t«i chia lµm mÊy c¸nh ®Õn HuÕ dù ®¸m cưíi con g¸i lín cña C . N . Ngoµi Hµ néi vµo cã c¸nh cña Phi Hïng , Thanh S¬n , ChiÕn Th¾ng … ®i xe riªng vµo ; Hoµng S¬n ®i tµu háa v× c¸i bÖnh giµ “ toa lÐt “ liªn miªn cßn t«i ®i xe ®ß ®ªm vµo cho kÞp h«m sau ®¸m cưíi . Trong §µ n½ng th× vî chång Thanh H¶i tha l«i nhau ra , trong Qu¶ng ng·i th× bè con Quèc TÊn còng d¾t dÝu nhau ra HuÕ … Ph¶i nãi lµ hiÕm cã ®¸m cưíi con nhµ b¹n bÌ nµo vinh h¹nh ®ưîc ®ãn nhiÒu kh¸ch vưît v¹n lý dÕn dù ®Õnnhư Nam Tay b¾t mÆt mõng tÝu tÝt võa tµn ®«i tuÇn trµ , ®ang ®Þnh rñ nhau ®i ¨n s¸ng th× Hoµng S¬n võa kÞp ®Õn nhËp cuéc rưîu vui lu«n . Vî con C . N khÐo tay hay lµm mêi quà sáng bằng mãn m× Qu¶ng nhµ lµm ngon kh«ng chª vµo ®©u ®ưîc . T«i l¹i ®ang xóc ®éng dë chøng lµm th¬ nªn chØ nh¾m ®ưîc chõng ba ®òa ®Ó chiªu ®«i xÞ ®Õ vµ s¾p xÕp l¹i c¸c tø th¬ cø chùc trµn ra . Còng may lµ b÷a s¸ng võa xong , mäi ngưêi dïng trµ cßn t«i gi÷ be rưîu ®Õ , vÉy tay gäi bÐ Ch©u (c« d©u ®Êy!) : con v« nhµ lÊy giÊy bót råi ra ®©y chó ®äc con chÐp bµi th¬ chó tÆng bè con lµm quµ cưíi cho con nhÐ ! Con bÐ ngoan ngo·n ch¹y ®i ngay . T«i quay sang C . N vµ Hoµng S¬n nãi : Tao ch¼ng cã quµ g× , th«i th× tÆng mµy bµi th¬ võa øng t¸c lµm quµ mừng cưíi ch¸u vËy . Ch¾c t«i lµ th»ng Èu vµo h¹ng nhÊt nh× thiªn h¹ míi o¸i o¨m như thÕ ! Võa lóc bÐ Ch©u mang giÊy bót ra , t«i lµm bé x¾n tay tr¶i giÊy cÇm bót hu¬ hu¬ như bé tÞch c¸c cô ®å nho vÉn lµm khi tÆng th¬ råi nãi víi bÐ Ch©u : ch÷ chó như như
Håi Êy , kho¶ng cuèi n¨m 2000 , ®ưîc lêi mêi , b¹n bÌ chóng t«i chia lµm mÊy c¸nh ®Õn HuÕ dù ®¸m cưíi con g¸i lín cña C . N . Ngoµi Hµ néi vµo cã c¸nh cña Phi Hïng , Thanh S¬n , ChiÕn Th¾ng … ®i xe riªng vµo ; Hoµng S¬n ®i tµu háa v× c¸i bÖnh giµ “ toa lÐt “ liªn miªn cßn t«i ®i xe ®ß ®ªm vµo cho kÞp h«m sau ®¸m cưíi . Trong §µ n½ng th× vî chång Thanh H¶i tha l«i nhau ra , trong Qu¶ng ng·i th× bè con Quèc TÊn còng d¾t dÝu nhau ra HuÕ … Ph¶i nãi lµ hiÕm cã ®¸m cưíi con nhµ b¹n bÌ nµo vinh h¹nh ®ưîc ®ãn nhiÒu kh¸ch vưît v¹n lý dÕn dù ®Õn
quµ tÆng b¹n
Ta vµo ch¬i xø HuÕ
Mõng b¹n cò g¶ con
LÊy Ngù b×nh lµm thÕ
ViÕt tÆng c©u vu«ng trßn .
Thêi tuæi trÎ lßng son
Thêi tuæi trÎ lßng son
X¶ th©n ®i gi÷ nưíc
VÉn ch¸y lßng ao ưíc
VÒ mét ngµy h«m nay .
ChÐn rưîu mõng tho¸ng say
ChÐn rưîu mõng tho¸ng say
B¹n bÌ vui gÆp mÆt
M¾t rưng rưng trong m¾t
Lêi ngæn ngang trong lêi …
Long ®ong suèt mét ®êi
Bao hy sinh , vÊt v¶
VÉn trÇn th©n , ®éi ®¸ …
§Ó mét ngµy mõng vui .
Gư¬ng mÆt b¹n r¹ng ngêi
Rím dµi ®«i dßng lÖ
§ưa nguån vÒ biÓn §«ng .
TÆng C¶nh NghÜa – Mïa §«ng 2000.
ThÓ lo¹i th¬ øng t¸c nµy kh«ng cã ®ưîc vẻ bÒ thÕ hoµnh tr¸ng kiÓu trưêng ca như Phï sa mÆn cña thi sÜ Xu©n L¨ng hoÆc TiÔn b¹n ( Lửa thieng) cña thi sÜ TuÊn Linh ; ®é s©u s¾c kh«ng tr¸c viÖt ý t¹i ng«n ngo¹i cña §ưêng thi ; ý cña tø më th× ®ñ c¶ chiÒu s©u cïng bÒ réng cßn ý cña tø kÕt l¹i hÑp , c¸c tø thùc vµ luËn chưa ®iÒu hßa c©n xøng …Tuy vËy , t«i cßn kÞp gi¶i thÝch cho mäi ngưêi ý nghÜa cña ®¹i tõ nh©n xưng ë c©u më ®Çu , t¹i sao l¹i lÊy Ngù b×nh lµm thÕ , ý nghÜa cña côm tõ vu«ng – trßn ®ưîc dïng ë ®©y , ngoµi ra cßn ph¶i ®ñ c¶ s«ng Hư¬ng – nói Ngù … míi thùc lµ HuÕ chø ! Còng biÕt th¬ øng t¸c qu¶ lµ chưa ®ñ tÇm víi sù kiÖn nhng biÕt lµm sao ®ưîc , ch¾c vî chång C.N còng ®¸nh cho hai ch÷ ®¹i x¸ mµ vui . Võa khi ®Õn giê s¾p xÕp , trang trÝ nhµ cöa cho ®¸m cưíi . Bän t«i vông vÒ ch¼ng gióp ®ưîc g× ®µnh rñ nhau ®i th¨m thµnh phè HuÕ vµ chê ®Õn 5 giê chiÒu dù ®¸m tuyªn h«n bªn phÝa §¹i néi gÇn chî §«ng ba . §¸m tuyªn h«n thËt lµ long träng , hoµnh tr¸ng … mµ ®¸ng vinh h¹nh nhÊt l¹i lµ cã c¸c gư¬ng mÆt anh hµo qu©n Trçi ta ( hay ch¾c ®Êy chØ lµ c¶m nhËn cña riªng c¸ nh©n t«i ? ). DÉu sao th× mäi viÖc còng ®· rÊt tèt ®Ñp , trªn c¶ tuyÖt vêi .
N¨m b¶y n¨m sau , mét lÇn gÆp l¹i C.N , t«i trong bé d¹ng rÇu rÇu hái nã : h«m Êy mµy bÒ bén c«ng viÖc liÖu mµy cã cßn nhí bµi th¬ tao tÆng mµy h«m cưíi con bÐ Ch©u kh«ng ? Nã tr¶ lêi tØnh queo: tao quªn mÊt råi mµ b¶n chÐp tay còng kh«ng biÕt mÊt ®i ®©u n÷a ! Nghe xong c©u Êy , bé d¹ng t«i ®· rÇu rÇu th× l¹i cµng mÐo mã ®Õn khã coi h¬n ( cã thÓ nã kh«ng ®Ó ý v× b×nh thưêng bé d¹ng t«i còng ®· khã coi råi ! ) . §µnh tù nhñ lßng : VËy lµ kh«ng xu«i chÌo m¸t m¸i råi ®©y ! Võa råi nã cã ra Hµ néi häp khãa , t«i còng hái l¹i c©u hái ®ã , nã b¶o cã nhí vµ cßn c¶ b¶n chÐp tay …t«i ng¹c nhiªn v× nã cã nhí ®ưîc ch÷ nµo cña bµi th¬ ®©u , song l¹i tù an ñi : th«i th× c¸i sù nhí nã còng ngÉu høng như c¸i mí d©y thÇn kinh kh«ng khi nµo æn ®Þnh cña con ngưêi ta vËy mµ , chi b»ng cø chÐp ra giÊy tr¾ng mùc ®en ®Ó xãa ®i c¸i tÝnh hoµi nghi nhá nhen cña m×nh l¹i ch¼ng tèt l¾m ru ! ¢u thÕ còng lµ cã dÞp ®Ó tr¶ nèt chót nî t×nh mµ l©u nay cßn canh c¸nh bªn lßng . Vµ thÕ lµ Gư¬m vµng vâ phôc trang bÞ ®Õn tËn r¨ng , t«i c¾m phÝm më m¸y viÕt nh÷ng dßng nµy chØ cèt t×m vui trong chõng nöa trèng canh cho tiªu sÇu nhí b¹n . Kh«ng biÕt ë nh÷ng n¬i xa v¾ng cã ai ®ång c¶m ®ưîc víi c¸i chøng dë h¬i ñy mÞ nhµ th¬ nöa mïa cña t«i kh«ng ! Gi¸ mµ cã th× t«i còng ®îc an ñi c¸i phÇn hån nghÌo nµn nµy ®«i chót råi !
N¨m b¶y n¨m sau , mét lÇn gÆp l¹i C.N , t«i trong bé d¹ng rÇu rÇu hái nã : h«m Êy mµy bÒ bén c«ng viÖc liÖu mµy cã cßn nhí bµi th¬ tao tÆng mµy h«m cưíi con bÐ Ch©u kh«ng ? Nã tr¶ lêi tØnh queo: tao quªn mÊt råi mµ b¶n chÐp tay còng kh«ng biÕt mÊt ®i ®©u n÷a ! Nghe xong c©u Êy , bé d¹ng t«i ®· rÇu rÇu th× l¹i cµng mÐo mã ®Õn khã coi h¬n ( cã thÓ nã kh«ng ®Ó ý v× b×nh thưêng bé d¹ng t«i còng ®· khã coi råi ! ) . §µnh tù nhñ lßng : VËy lµ kh«ng xu«i chÌo m¸t m¸i råi ®©y ! Võa råi nã cã ra Hµ néi häp khãa , t«i còng hái l¹i c©u hái ®ã , nã b¶o cã nhí vµ cßn c¶ b¶n chÐp tay …t«i ng¹c nhiªn v× nã cã nhí ®ưîc ch÷ nµo cña bµi th¬ ®©u , song l¹i tù an ñi : th«i th× c¸i sù nhí nã còng ngÉu høng như c¸i mí d©y thÇn kinh kh«ng khi nµo æn ®Þnh cña con ngưêi ta vËy mµ , chi b»ng cø chÐp ra giÊy tr¾ng mùc ®en ®Ó xãa ®i c¸i tÝnh hoµi nghi nhá nhen cña m×nh l¹i ch¼ng tèt l¾m ru ! ¢u thÕ còng lµ cã dÞp ®Ó tr¶ nèt chót nî t×nh mµ l©u nay cßn canh c¸nh bªn lßng . Vµ thÕ lµ Gư¬m vµng vâ phôc trang bÞ ®Õn tËn r¨ng , t«i c¾m phÝm më m¸y viÕt nh÷ng dßng nµy chØ cèt t×m vui trong chõng nöa trèng canh cho tiªu sÇu nhí b¹n . Kh«ng biÕt ë nh÷ng n¬i xa v¾ng cã ai ®ång c¶m ®ưîc víi c¸i chøng dë h¬i ñy mÞ nhµ th¬ nöa mïa cña t«i kh«ng ! Gi¸ mµ cã th× t«i còng ®îc an ñi c¸i phÇn hån nghÌo nµn nµy ®«i chót råi !
ThËt lµ h¹nh phóc khi cßn cã ®ưîc nh÷ng ngưêi b¹n th¬ tri ©m , tri kû … trong cuéc tr¨m n¨m ng¾n ngñi nµy . Cã lÇn nãi chuyÖn qua ®iÖn tho¹i víi TuÊn Linh vÒ bloc Trang th¬ trªn m¹ng , t«i thËt sù xóc ®éng vÒ ý nghÜa vµ qui m« cña nã . §©u ph¶i ®· phai ph«i mßn mái hÕt nh÷ng hån th¬ thÊm ®Ém t×nh ngưêi , ý tø s©u s¾c vµ ®Çy tµi hoa trong hµng ngò anh em m×nh ë thêi kinh tÕ thÞ trưêng nµy . Nhưng qu¶ thËt lµ : h¹nh phóc ph¶i phÊn ®Êu nhiÒu song ch¼ng bao giê víi tíi ®ưîc như
… H¹nh phóc như
Cßn khæ ®au như
Cã qua nh÷ng phót gi©y như con thuyÒn
gi÷a mªnh m«ng b·o tè
Míi hiÓu s©u xa hư¬ng vÞ ngät ngµo cña Mïa xu©n .
Hoµng Giang kÝnh bót !
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét